«Χαῖρε, δένδρον ἀγλαόκαρπον, ἐξ’ οὖ τρέφονται πιστοί»
πόψε, αγαπητοί μου, είναι η Τρίτη στάσης του Ακάθιστου. Ο Ακάθιστος ύμνος είναι ένα ποίημα, ένα τραγούδι. Ένα τραγούδι πνευματικό και υπέροχο. Είναι θαυμαστό για δύο λόγους. Πρώτον για την αντοχή του στο χρόνο. Τα τραγούδια του κόσμου αλλάζουν. Κάθε γενεά έχει τα δικά της. Αλλιώς τραγουδούσαν πριν 30-40 χρόνια, αλλιώς σήμερα. Άλλα το τραγούδι αυτό διαρκεί αιώνες. Ο ύμνος όμως αυτός εξακολουθεί να ψάλετε απαράλλακτος. Στην Ελλάδα και σε όλη την Ορθοδοξία, παντού ακούγεται. «Τῇ υπερμάχω στρατηγώ τα νικητήρια...».
Αλλά ακόμη περισσότερο είναι θαυμαστός ο ύμνος για το περιεχόμενο του. Το θέμα του είναι το μέγα μυστήριο της θείας οικονομίας είναι το γεγονός, όχι ψέμα, ότι ο Θεός, το δεύτερο πρόσωπο της άγιας Τριάδος, έγινε άνθρωπος και κατέβηκε στη γη. Ο Ακάθιστος Ύμνος είναι επανάληψης του πρώτου εκείνου «Χαίρε», που ακούστηκε στη Ναζαρέτ όταν «άγγελος πρωτοστάτης ούρανόθεν επέμφθη». Εκείνο το «Χαίρε», που έφερε τον ουρανό στη γη, επαναλαμβάνει ο ποιητής πόσες φορές; Μετρήστε (144) φορές! Και κάθε «Χαίρε» είναι έμπνευσης, οίστρος ποιητικός, αριστούργημα.
Ένα από τα «Χαίρε» αυτά που ακούσαμε θα προσπαθήσω να ερμηνεύσω σύντομα «Χαῖρε, δένδρον ἀγλαόκαρπον, ἐξ’ οὗ τρέφονται πιστοί». Τι σημαίνουν αυτά; Ο ποιητής χρησιμοποιεί την εικόνα του δέντρου. Υπάρχουν δύο ειδών δέντρα. Το ένα είναι το φυσικό δέντρο, το ορατό, που δημιούργησε ο Θεός. Θαυμαστά και ευεργετικά τα δέντρα. Πόσο πρέπει να είμαστε ευγνώμονες στο Θεό! Όπου υπάρχει δέντρο, ή ατμόσφαιρα είναι καθαρή όπου λείπουν τα δέντρα, λείπει το οξυγόνο. Τα δέντρα είναι φίλτρα, ρουφούν το διοξείδιο του άνθρακα και δίνουν το οξυγόνο.
Όπου δέντρο, εκεί και υγεία. Για αυτό καλά κάνουν αυτοί πού φυτεύουν δέντρα. Δεν είναι ωραία η φαλακρή γη. Το δέντρο έχει κορμό, έχει κλαδιά, έχει άνθη, έχει καρπούς. Το σπουδαιότερο όμως μέρος του είναι ένα μυστήριο. Θέλετε να το δείτε; Επισκεφθείτε ένα κήπο, όπου υπάρχουν όλα τα δέντρα λεμονιά, πορτοκαλιά, μηλιά, αχλαδιά, συκιά, αμπέλι, ελιά. Ρίζες έχουν όλα. Και τι ρουφούν; Όλες ρουφούν νερό. Μια ρίζα φτάνει να αποδείξη ότι υπάρχει Θεός. Άλλα εκτός του φυσικού δέντρου, υπάρχει και ένα πνευματικό δέντρο, ο άνθρωπος. Έτσι λέει ο Πλάτων ονομάζει τον άνθρωπο δέντρο. Όπως το δέντρο έχει ρίζα, έτσι και ο άνθρωπος.
Ή ρίζα όμως του ανθρώπου δεν είναι κάτω, δεν είναι ή γη είναι ο ουρανός! Η αθάνατη και αιώνια ρίζα, που δίνει χυμό στον άνθρωπο για να καρποφορεί έργα αγαθά, είναι ο Χριστός. Αυτός είναι το «άνθος εκ της ρίζης Ιεσσαί...». Όπου υπάρχει η ρίζα αυτή, εκεί βλέπεις καρπό, έργα αρετής. Προ παντός όμως μέσα στην Εκκλησία διακρίνεται ένα δέντρο το μεγαλύτερο και ωραιότερο από όλα. Ποιο είναι αυτό; Είναι ή Παναγία. Δέντρο είσαι, Παναγία, λέει ό Ακάθιστος ύμνος, δέντρο φυτεμένο μέσα στον παράδεισο του Θεού. «Χαίρε, Παναγία, δέντρο πού τρέφεις πνευματικός όλους τους πιστούς, διότι έφερες τον πλουσιότερο και πολυτιμότερο καρπό, το Χριστό», «τον ούράνιον αρτον, την τροφήν του παντός κόσμου» και τώρα να ερωτήσουμε.
Τί είμαστε εμείς; Είμαστε δέντρα καρποφόρα; Ας εξέταση ό καθένας τον εαυτό του. Που είναι ή αγάπη μας; Αντί αγάπης υπάρχει μίσος συγγενείς δεν μιλιούνται, δεν λένε «καλημέρα». Μίσος και μεταξύ συζύγων ακόμα, προοίμιο διαζυγίου. Που είναι ή ειρήνη; Φιλονικίες και έριδες, πόλεμοι και μάχες. Πού είναι ή χαρά; Λύπη, μελαγχολία, αγωνία και άγχος, πού οδηγεί σε αυτοκτονία δεν υπάρχει πλέον χαμόγελο. Πού είναι ή χρηστότης; Πού ή αγαθοσύνη; Πού ή μακροθυμία; Που ή εγκράτεια; Όλα αυτά απουσιάζουν. Είμαστε δέντρα άκαρπα. Και όχι μόνο ως άτομα, αλλά και ως οικογένειες. Αποφεύγουν η σημερινοί νέοι την τεκνογονία και κάνουν εκτρώσεις.
Τα νοσοκομεία έγιναν σφαγεία. Δολοφόνοι! Πού είναι ή αγάπη τους; Σκοτώνουν τα σπλάχνα τους. Διότι από την ώρα που θα συλληφθεί έμβρυο στην κοιλιά της μάνας, είναι άνθρωπος. Φονεύεις παιδί με την έκτρωση. Καταντήσαμε άκαρπα δέντρα. Και ή πατρίδα μας, η Ελλάς, μέσα στα έθνη —δεν το λέμε εμείς, το λέει ή ιστορία ήταν ευλογημένο δέντρο, πού άνθησε ιδίως άφ’ ότου εμβολιάστηκε με το εμβόλιο της πίστεως του Χριστού. Τότε άνθησε ό Πόντος, ή Μικρά Ασία, ή Μακεδονία, τα νησιά μας, ή Κύπρος μας. Επιστήμες και γνώσεις. Τώρα όμως τι είναι; Δέντρο άκαρπο. Μόνο το κακό κάνουμε το καλό δεν το κάνουμε.
Τα δέντρα φέρνουν καρπό. Εμείς τί καρπό έχουμε; Τι θα γίνη στο τέλος; Μη ρωτάτε εμένα. Ρωτήστε τον Άγιο Ιωάννη τον Πρόδρομο. Τι λέει; Στην εποχή του Ιωάννου, υπήρχαν γραμματείς, φαρισαίοι, σαδουκαίοι, διανοούμενοι, στρατηγοί, μικροί και μεγάλοι, φτωχοί και πλούσιοι. Όλοι είχαν φύγει μακριά από το Θεό. Και τί είπε ό Πρόδρομος; Σάς δημιούργησε ο Θεός για να φέρετε καρπό, και εσείς γίνατε άκαρπα δέντρα. Το άκαρπο δέντρο κόβεται και ρίχνεται στη φωτιά. Έτσι και εμάς μας περιμένει φωτιά και τιμωρία μεγάλη. Τί απομένει; Να προσπέσουμε στην Παναγία μας σήμερα και να τις πούμε. Παναγία Δέσποινα, συ πού είσαι το καρποφόρο δέντρο, ή χαρά των αγγέλων και το εγκαλλώπισμα της ανθρωπότητας, βοήθησε και εμάς να γίνουμε πάλι καρποφόρα δέντρα και να ελκύσουμε το έλεος του Ιησού Χριστού. Αμήν
