ζησαν στά χρόνια τοῦ αὐτοκράτορα Μαξιμιανοῦ (296 μ.Χ.). Ὁ διωγμός κατά τῶν χριστιανῶν ἦταν σκληρός καί ἀνελέητος. Γι’ αὐτό, ὁ Εὐλάμπιος καί ἡ ἀδελφή του Εὐλαμπία κρύβονταν μαζί μέ ἄλλους χριστιανούς στό βουνό. Ἐκεῖ, ζοῦσαν καλλιεργώντας τήν προσευχή καί τή μελέτη τῶν Ἱερῶν Γραφῶν.
Κάποια μέρα, ὁ Εὐλάμπιος πῆγε στή Νικομήδεια νά προμηθευθεῖ τροφές. Ἀλλά οἱ εἰδωλολάτρες τόν ἀναγνώρισαν καί ἀμέσως τόν συνέλαβαν. Βέβαια, στήν ἐρώτηση τοῦ βασιλιά ἂν πιστεύει στόν Χριστό, ὁμολόγησε φανερά ὅτι εἶναι χριστιανός, ὁπότε τόν ἔβαλαν μέσα σέ εἰδωλολατρικό ναό γιά νά θυσιάσει μέ τή βία. Ὁ Εὐλάμπιος, ὅμως, διά τῆς προσευχῆς συνέτριψε τό εἴδωλο τοῦ θεοῦ Ἄρη. Καί ἐνῷ ἄρχισαν νά τόν μαστιγώνουν μέ τόν πιό ἀπάνθρωπο τρόπο, ὅρμησε ἡ ἀδελφή του Εὐλαμπία, καί ἀφοῦ τόν ἀγκάλιασε, παρακάλεσε τόν Θεό νά τήν ἀξιώσει νά συμμαρτυρήσει μέ τόν ἀδελφό της. Τότε ἔβαλαν καί τούς δυό σέ ἕνα καζάνι μέ βραστό νερό. Ἀλλά διά θαύματος αὐτοί δροσίζονταν, καί ἔτσι βγῆκαν σῶοι καί ἀβλαβεῖς.
Αὐτό ἔκανε νά πιστέψουν στόν Χριστό 200 εἰδωλολάτρες, οἱ ὁποῖοι μαζί μέ τόν Εὐλάμπιο καί τήν Εὐλαμπία ἀποκεφαλίστηκαν ὑπέρ τῆς ἀλήθειας τοῦ Κυρίου.
Καί ὅπως λέει ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ, «Δόξα καί τιμή καί εἰρήνη παντί τῷ ἐργαζομένῃ τό ἀγαθόν». Δηλαδή, δόξα καί τιμή καί εἰρήνη θά ἀποδοθεῖ στόν καθένα πού ἐργάζεται τό ἀγαθό καί πεθαίνει γι’ αὐτό.
Πηγή: http://www.synaxarion.gr/gr/index.aspx
Ἀπολυτίκιον. Ἦχος α’. Τόν τάφον σου Σωτήρ.
Τῆς φύσεως θεσμῷ, συνημμένοι ἐνθέως, ὁμόψυχοι στερρῶς, ὡς ὁμαίμονες θεῖοι, αὐτάδελφοι Μάρτυρες, ἐν ἀθλήσει ὡράθητε, ὦ Εὐλάμπιε, σύν τῇ σεμνῇ Εὐλαμπίᾳ· ὅθεν στέφανον, νικητικόν δεδεγμένοι, ἡμᾶς διασῴζετε.
Κοντάκιον. Ἦχος γ’. Ἡ Παρθένος σήμερον.
Τούς γενναίους Μάρτυρας, καί ἀδελφούς κατά σάρκα, τόν σοφόν Εὐλάμπιον, καί Εὐλαμπίαν τιμῶμεν· οὗτοι γάρ, τῶν παρανόμων μηχανουργίας, ᾔσχυναν, ἐν τῇ δυνάμει τοῦ Σταυρωθέντος· ἀνεδείχθησαν διόπερ, Μαρτύρων δόξα, ὁμοῦ καί καύχημα.
Μεγαλυνάριον.
Ἐκλαμπρόν ἐν ἄθλοις καί θεαυγῆ, Εὐλάμπιε Μάρτυς, Εὐλαμπία ἡ εὐκλεής, σέ τεθεαμένη, ἐκλάμπρως κοινωνεῖ σοι, τῶν ὑπερλάμπρων πόνων· μεθ’ ἧς τιμῶμέν σε.