-Γέροντα, πῶς θά μπορέσω τήν Σαρακοστή νά ἀγωνισθῶ περισσότερο στήν ἐγκράτεια;

-Οἱ κοσμικοί τώρα τήν Σαρακοστή προσέχουν κατά κάποιον τρόπο τήν ἐγκράτεια, ἐνῶ ἐμεῖς οἱ μοναχοί πάντα πρέπει νά προσέχουμε. Τό κυριώτερο ὅμως ποῦ πρέπει νά προσέξει κανείς εἶναι τά ψυχικά πάθη καί μετά τά σωματικά. Γιατί, ἄν δώσει προτεραιότητα στή σωματική ἄσκηση καί δέν κάνει ἀγώνα, γιά νά ξεριζωθοῦν τά ψυχικά πάθη, τίποτε δέν κάνει.

Πῆγε μία φορά σέ ἕνα μοναστήρι ἕνας λαϊκός στήν ἀρχή τῆς Σαρακοστῆς καί κάποιος μοναχός του φέρθηκε ἀπότομα, σκληρά.

Ἐκεῖνος ὅμως ὁ καημένος εἶχε καλό λογισμό καί τόν δικαιολόγησε. Ἦρθε μετά καί μοῦ εἶπε:

Δεν χρειάζεται να δώση ο άνθρωπος άλλο τίποτε σάν αντάλλαγμα για την ψυχή του παρά το να γνωρίζη τον εαυτό του πως είναι μηδέν. Και με αυτό θα προσφέρη στον Θεό «καρδίαν συντετριμμένην και τεταπεινωμένην», η οποία είναι η μόνη θυσία που αρμόζει να προσφέρεται στο Θεό από κάθε ευσεβή άνθρωπο.

Και αυτήν μόνο την θυσία δεν πρόκειται να εξουδενώση ο Θεός, ο οποίος γνωρίζει τον άνθρωπο πως δεν έχει άλλο τίποτε δικό του να του προσφέρη σάν θυσία, καθώς λέγει και ο Δαυΐδ: «Ότι ει ηθέλησας θυσίαν, έδωκα άν ολοκαυτώματα ουκ ευδοκήσεις. Θυσία τω Θεώ πνεύμα συντετριμμένον καρδίαν συντετριμμένην και τεταπεινωμένην ο Θεός ουκ εξουδενώσει».

Με αυτήν την θυσία και σώθηκαν και σώζονται και θα σωθούν βασιλείς, δυνάστες, ευγενείς, δυσγενείς, σοφοί, αμαθείς, πλούσιοι, φτωχοί, ζητιάνοι, άδικοι, πλεονέκτες, άνομοι, ασελγείς, φονιάδες και κάθε είδος αμαρτωλών. Και το βάθος αυτής της θυσίας πρέπει να μετράται με το μέτρο των αμαρτημάτων’ δηλαδή κατά τις αμαρτίες που έκανε ο άνθρωπος, ανάλογη να έχη και την ταπείνωσι και την συντριβή.

Πώς αποκτάται η ταπεινοφροσύνη

Είναι δύσκολο να αποκτήση κανείς την ταπεινοφροσύνη. Διότι αν δεν απομακρυνθή από κάθε είδους δόξα, δεν θα μπορέση να αποκτήση αυτόν τον θησαυρό. Είναι δε τόσο μεγάλη η ταπεινοφροσύνη, ώστε, ενώ ο διάβολος φαίνεται ότι μιμήται όλες τις αρετές, γι’ αυτήν ούτε καν γνωρίζει τί τέλος πάντων είναι. Και ο Απόστολος, γνωρίζοντας την ασφάλεια και την σταθερότητά της, μας προστάζει να την ενστερνισθούμε και όλους όσους ασκούν τις αρετές να είναι ντυμένοι μ’ αυτήν. Και αν νηστεύης, και αν ελεής, και αν διδάσκης, και αν είσαι σώφρων και συνετός, πάλι αυτήν να έχης σάν τείχος απρόσβλητο για τον εαυτό σου. Ας συσφίγγη και ας συγκρατή τις αρετές σου η ωραιότερη απ’ όλες τις αρετές, η ταπεινοφροσύνη. Βλέπεις και στον ύμνο των αγίων Τριών Παίδων, πώς, ενώ καθόλου δεν έκαναν μνεία των άλλων αρετών, συγκατέλεξαν τους ταπεινούς μαζί με τους υμνούντες, χωρίς ν’ αναφερθούν σε σώφρονες η ακτήμονες. Διότι όπως είναι αδύνατο να κατασκευασθή ένα πλοίο χωρίς καρφιά, έτσι είναι αδύνατο και να σωθή κανείς χωρίς ταπεινοφροσύνη.

Διαβάζει Ευχές, προσεύχεται και θεραπεύει!

Μόλις έμαθε τα πρώτα γράμματα στο σχολείο, άρχισε κιόλας να διαβάζει με ζήλο τα εκκλησιαστικά βιβλία. Τον ενθάρρυνε η μητέρα, μα τον πρόσεξε και ο παπα-Θοδόσης, ο πατήρ Δημήτριος Θεοδοσίου, που πήγαινε στη Φαράκλα να λειτουργεί κάθε δεύτερη Κυριακή.

Φυσικά, δεν καταλάβαινε τόσο μικρός τα νοήματα. Σε λίγους μήνες –θα πήγαινε στη δευτέρα δημοτικού, οκτώ-εννέα ετών δηλαδή– τα διάβαζε με άνεση. Και όχι μόνο αυτό. Στην ανάγνωση των Ύμνων ή των Ευχών η φωνή του έπαιρνε τόνο αλλιώτικο. Επίσημο θα ’λεγες, σοβαρό. Κι ακόμα περισσότερο, τόνο ιερόπρεπο. Νόμιζες ότι έρχεται από κάπου αλλού, από μακρινή ιερή πηγή.

Αυτό, δηλαδή την καλή φωνή του Ιακώβου, την είχανε προσέξει γονείς και στενοί συγγενείς. Γιατί τα βράδια, στις γιορτές κυρίως, ο πατέρας του ο Σταύρος έβγαζε το μπαγλαμαδάκι και τους έπαιζε τραγουδάκια.

- Η εξομολόγησις ξανά δι' ό,τι εξομολογήθης είναι απιστία εις το μυστήριον.

- Κάθε πότε κοινωνείτε, κάθε πότε διψάει η ψυχή σας; Αν δεν σας έλθουν πάντως δάκρυα, να μη κοινωνήτε. Κάθε δέκα πέντε ημέρας, καλόν είναι. Αυτό όμως θα το κανονίση ο πνευματικός σας.

- Μη λέτε πολλά. Κρατήστε την γλώσσαν. Αγαπήστε την σιωπήν. Αν την συνηθίσετε, μετά δεν θα θέλετε να ομιλήτε. Τόσον είναι όμορφη η σιωπή.

- Αγαπήστε και την προσευχή. Ένας έκαμε προσευχή όλη την νύχτα. Τα λόγια της προσευχής του έρχονταν το ένα μετά το άλλο χωρίς δυσκολία.

ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΠΕΙΡΑΣΜΟΥΣ.

Οι πειρασμοί που έρχονται στον άνθρωπο, είναι ανάλογοι με τις δυνάμεις του, και ό Θεός δεν επιτρέπει στον άνθρωπο πειρασμούς, που να υπερβαίνουν τις ψυχικές και σωματικές του δυνάμεις. Και παρ' όλο που αυτό είναι γνωστό και μάλιστα κατοχυρωμένο από την Αγία Γραφή, εν τούτοις, ό άνθρωπος, κάθε φορά, που του έρχεται και ένας πειρασμός, λησμονεί αυτό και αρχίζει να χάνει τον έλεγχο των κινήσεων του, ανυπομονώντας και κατηγορώντας τους άλλους που τον πειράζουν και πολλές φορές γογγύζει απέναντι του Θεού, γιατι επιτρέπει αυτούς τους πειρασμούς, σαν και να μη γνωρίζει ό Θεός τι κάνει. 

Το αποτέλεσμα είναι να αμαρτάνει, να χάνει την ειρήνη και την χαρά, οπότε πάλι και από την αρχή, και άλλοι πάλι πειρασμοί, ίσως τώρα πιο μεγάλοι, ώστε να μάθη να ειπωμένη και να ελπίζει, ότι ό Θεός θα τον απαλλάξει από το βάρος των πειρασμών. 

Και όταν τον πειρασμό τον περάσει, όπως θέλει ό Θεός, και όχι όπως αυτός επιθυμεί, τότε, πραγματικά αισθάνεται τη χάρη του Θεού, γίνεται πιο ισχυρός, πιο ανδρείος και πιο θαρραλέος και αποκτάει την πείρα για να αντιμετωπίζει και τους άλλους πειρασμούς που θα επιτρέψει ό Θεός προς όφελος του. 

Τέλος, όταν τους πειρασμούς, που επιτρέπει ό Θεός, ό άνθρωπος τους δέχεται χωρίς γογγυσμό, στεναχώρια και αγανάκτηση και τους αντιμετωπίζει συμφωνά με το Άγιο Του θέλημα, τότε ή χάρη του Θεού επαυξάνει σ' αυτόν τις άγιες δωρεές και τις πολλαπλασιάζει.

Με αυτό τον τρόπο, ό άνθρωπος γίνεται ευάρεστος στον Θεό και το σπουδαιότερο είναι έτοιμος για την αιώνια ζωή, για την οποία έχει δημιουργηθεί και στην οποία καλείται να μεταβεί, αφού όμως περάσει από αυτή την πρόσκαιρη ζωή, που δόθηκε στον άνθρωπο σαν προστάδιο και προετοιμασία της αιωνίου ζωής.

- Όταν η ψυχή είναι ταραγμένη, θολωνει το λογικό και δε βλέπει καθαρά. Μόνο, όταν η ψυχή είναι ήρεμη, φωτίζει το λογικό, για να βλέπει καθαρά την αιτία κάθε πράγματος.

- Η ψυχή είναι πολύ βαθιά και μόνο ο Θεός τη γνωρίζει.

- Γιατί να κυνηγάμε τα σκοτάδια; Να, θα ανάψουμε το φως και τα σκοτάδια θα φύγουν μόνα τους. Θα αφήσουμε να κατοικήσει σ' όλη την ψυχή μας ο Χριστός και τα δαιμόνια θα φύγουν μόνα τους.

- Όταν έρθει μέσα μας ο Χριστός, τότε ζούμε μόνο το καλό, την αγάπη για όλο τον κόσμο. Το κακό, η αμαρτία, το μίσος εξαφανίζονται μόνα τους, δεν μπορούν, δεν έχουν θέση, να μείνουν.

- Να μην ενδιαφέρεσαι αν σε αγαπούν, αλλά αν εσύ αγαπάς το Χριστό και τους ανθρώπους. Μόνο έτσι γεμίζει η ψυχή.

- Στην ψυχή, που όλος ο χώρος της είναι κατειλημμένος από το Χριστό, δεν μπορεί να μπει και να κατοικήσει ο διάβολος, όσο κι αν προσπαθήσει, διότι δεν χωράει, δεν υπάρχει κενή θέση γι' αυτόν.

- Ο σκοπός μας δεν είναι να καταδικάζουμε το κακό, αλλά να το διορθώνουμε. Με την καταδίκη ο άνθρωπος μπορεί να χαθεί, με την κατανόηση και βοήθεια θα σωθεί.

- Το κακό αρχίζει από τις κακές σκέψεις. Όταν πικραίνεσαι και αγανακτείς, έστω μόνο με τη σκέψη, χαλάς την πνευματική ατμόσφαιρα. Εμποδίζεις το Άγιο Πνεύμα να ενεργήσει και επιτρέπεις στο διάβολο να μεγαλώσει το κακό. Εσύ πάντοτε να προσεύχεσαι, να αγαπάς και να συγχωρείς, διώχνοντας από μέσα σου κάθε κακό λογισμό.

- Γέροντα, οι υπόδικοι νεκροί μπορούν να προσεύχωνται;

- Έρχονται σε συναίσθηση και ζητούν βοήθεια, αλλά δεν μπορούν να βοηθήσουν τον εαυτό τους. Όσοι βρίσκονται στον Άδη μόνον ένα πράγμα θα ήθελαν από τον Χριστό: να ζήσουν πέντε λεπτά, για να μετανοήσουν. Εμείς που ζούμε, έχουμε περιθώρια μετανοίας, ενώ οι καημένοι οι κεκοιμημένοι δεν μπορούν πια μόνοι τους να καλυτερεύσουν την θέση τους, αλλά περιμένουν από μας βοήθεια. Γι’ αυτό έχουμε χρέος να τους βοηθούμε με την προσευχή μας...

"ΑΠΟΦΘΕΓΜΑΤΙΚΟΙ ΛΟΓΟΙ ΤΟΥ ΓΕΡΟΝΤΟΣ"

Η εξομολόγησις ξανά δι' ό,τι εξομολογήθης είναι απιστία εις το μυστήριον.
Κάθε πότε κοινωνείτε, κάθε πότε διψάει η ψυχή σας; Αν δεν σας έλθουν πάντως δάκρυα, να μη κοινωνήτε. Κάθε δέκα πέντε ημέρας, καλόν είναι. Αυτό όμως θα το κανονίση ο πνευματικός σας.
Μη λέτε πολλά. Κρατήστε την γλώσσαν. Αγαπήστε την σιωπήν. Αν την συνηθίσετε, μετά δεν θα θέλετε να ομιλήτε. Τόσον είναι όμορφη η σιωπή.
Αγαπήστε και την προσευχή. Ένας έκαμε προσευχή όλη την νύχτα. Τα λόγια της προσευχής του έρχονταν το ένα μετά το άλλο χωρίς δυσκολία.