την Εκκλησία, αλλά και εκτός αυτής, ορισμένοι ενεργούν απρόσεκτα, εξεζητημένα ή και λανθασμένα. Στο σπίτι μας κάνουμε ό,τι θέλουμε, αλλά δεν ενοχλούμε κανένα. Στους Ιερούς Ναούς όμως δεν πρέπει να δημιουργούμε σύγχυση ή να διασπούμε αδιάκριτα την προσοχή του εκκλησιάσματος.

Μπορούμε λοιπόν να προσέχουμε, να αποφεύγουμε τα λάθη και να προλαμβάνουμε την ανευλάβεια ή το σκανδαλισμό. Όταν θεάρεστα ενεργούμε και εμείς ωφελούμαστε και ο Θεός δοξάζεται εξαιτίας μας.

Οι ερωταποκρίσεις που ακολουθούν έχουν εγκριθεί από αρμοδιότερα εμού πρόσωπα και αποσκοπούν στο ανωτέρω διπλό αποτέλεσμα.

-Γιατί δεν αποφασίζουμε μόνοι μας, αν θέλουμε να βαπτιστούμε και να γίνουμε Χριστιανοί; 

-Γιατί μας βαπτίζουν νήπια καταστρατηγώντας την ελευθερία μας;

Ερωτήματα που ακούγονται συχνά και μας προκαλούν, με τη σειρά μας, να ρωτήσουμε:

-Όταν το νήπιο είναι άρρωστο και χρειάζεται γιατρό, μήπως πρέπει πρώτα να το ρωτήσουμε για να τον φωνάξουμε;

-Μήπως το φάρμακο που του δίνουμε του στερεί την ελευθερία να επιλέξει αν θα γιατρευτεί;

–Ζητάμε προηγουμένως τη συγκατάθεσή του, όταν το εμβολιάσουμε;

-Καταστρέφουμε την ελευθερία του, όταν του δίνουμε φαγητό ή το ντύνουμε;

-Το ρωτάμε ποια γλώσσα επιθυμεί να μιλάει;

-Το ρωτάμε αν θέλει να πάει στο σχολείο;

Τη σωματική υγεία του παιδιού τη φροντίζουμε, χωρίς να το ρωτήσουμε.

Άβατον: Ιερός τόπος, στον οποίο δεν μπορεί κανείς να εισέλθει. Α. Μοναστήρι είναι η Μονή στην οποία απαγορεύεται η είσοδος γυναικών και αντιθέτως, για γυναικείες Μονές, στις οποίες απαγορεύεται η είσοδος ανδρών. Α. Αγίου Όρους. Α. σε άνδρες και γυναίκες είναι και το Άγιo Βήμα των Ιερών Ναών στο οποίο πρέπει να εισέρχονται ΜΟΝΟ όσοι έχουν ειδική άδεια για να υπηρετήσουν το Λειτουργό Ιερέα.

Αββάς: Τίτλος, που αρχικά χρησιμοποιήθηκε στην Αίγυπτο και στη Συρία, γι’ αυτούς που εκτελούσαν χρέη πνευματικού οδηγού, όταν ο αναχωρητισμός άρχισε να μεταμορφώνεται σε κοινόβια. Αναγνωριζόταν η αγιότητα και η πείρα τους, είτε με εκλογή, είτε με φυσική αναγνώριση της αρετής τους, λόγω της μακροχρόνιας και ευλογημένης ασκήσεώς τους. Αργότερα ο όρος αντικαταστάθηκε στην πρώτη περίπτωση (εκλογή) από τη λέξη ‘ηγούμενος’. Ανάλογος της λέξεως Αββάς υπήρξε αργότερα στη Ρωσία ο όρος ‘Στάρετς’.

Αίνοι: Καλούνται οι ψαλμοί ρμη' (148), ρμθ' (149) καί ρν' (150), όχι μόνο επειδή προτάσσεται στούς περισσότερους στίχους αυτών η λέξη ‘αινείτε’, αλλά και διότι οι τρεις αυτοί ψαλμοί είναι κατά το περιεχόμενο ένας αίνος και ένας ευχαριστήριος ύμνος στον Θεό. Στις Ιερές Μονές ψάλλονται, μόνοι ή μετά τροπαρίων, πανηγυρικά, στο τέλος του Όρθρου. Τα τροπάρια αυτά σαν εφύμνιο των στίχων των αίνων καλούνται στιχηρά των αίνων ή, κατά συνεκδοχή, ‘αίνοι’. Στους Ιερούς Ναούς των πόλεων, συνήθως, αυτοί οι ‘αίνοι’ μόνο ψάλλονται. Όταν τελεiται Όρθρος καθημερινής καί δέν ύπάρχουν τροπάρια αiνων, αναγινώσκονται ή ψάλλονται οι αίνοι (οι τρεις ψαλμοί).

Η βασική διαφορά του ειδώλου από την εικόνα έγκειται σ᾿ αυτό που υπογραμμίζει ο άγιος Θεόδωρος ο Στουδίτης, ότι η εικόνα είναι «ομοίωση» με το υπαρκτό, ενώ το είδωλο είναι «ομοίωση» με το ανύπαρκτο.

Επομένως είναι πλάσμα, φαντασία, απάτης ομοίωμα. «…ψεύδους και απάτης ομοίωμα…, ψευδές το είδωλον ανειπούσιν μίμημα· την δ᾿ αυ εικόνα, του αληθούς αφομοίωμα». Δηλαδή, με άλλα λόγια, το αρχέτυπο του ειδώλου είναι ανύπαρκτο, είναι φανταστικό είδωλο, δεν είναι πραγματικό πρόσωπο, ενώ η εικόνα έχει συγκεκριμένο υπαρκτό αρχέτυπο, είναι ομοίωμα του αληθινού και υπάρχοντας Θεού.

Η εικόνα απεικονίζει αυτό που υπάρχει πραγματικά, ενώ το είδωλο δεν έχει μια τέτοια δυνατότητα, δηλαδή δεν απεικονίζει μια πραγματική Θεότητα. Ενώ π.χ. η εικόνα του Χριστού απεικονίζει το πρωτότυπο, τον Σαρκωμένο Υιό και Λόγο του Θεού, το άγαλμα του Δία τι απεικονίζει; Ένα ξόανο που λατρεύεται καθεαυτό. Γι᾿ αυτό το λόγο τα είδωλα απαγορεύονται από το Νόμο του Μωυσή στην Παλαιά Διαθήκη.

Ο ιερέας περίμενε όρθιος τον επόμενο για την εξομολόγηση…Είδε ένα νεαρό παιδί, γύρω στα δεκαπέντε, να προχωρά διστακτικό. Τον καλωσόρισε και του υπέδειξε να καθίσει στην καρέκλα απέναντί του.

Ο Εσταυρωμένος πάνω στο μικρό τραπεζάκι με το μικρό καντήλι τούς κοίταζε στοργικά και προστατευτικά. Η ατμόσφαιρα μύριζε λιβάνι από τον εσπερινό που μόλις είχε προηγηθεί.

Ο νεαρός με κατεβασμένο το κεφάλι δεν μιλούσε. Ο ιερέας περίμενε κι αυτός κάνοντας μία σύντομη προσευχή, όπως συνήθιζε να κάνει και για όλους τους πιστούς που έβρισκαν το κουράγιο να έλθουν στο μυστήριο της μετανοίας.

«Πάτερ», είπε κάποια στιγμή το παλληκαράκι. «Δεν θέλω να εξομολογηθώ. Η μητέρα μου που περιμένει έξω με έφερε σχεδόν με το ζόρι. Είναι της Εκκλησίας άνθρωπος και με «πρήζει» κάθε φορά με την εξομολόγηση. Είναι καλή γυναίκα και γι’ αυτό δεν θέλω να τη στενοχωρήσω. Υπάκουσα λοιπόν για χάρη της και γι’ αυτό βρίσκομαι εδώ. Αλλά εγώ δεν νιώθω έτοιμος για κάτι τέτοιο».

Κατ” αρχήν το θέμα αυτό είναι καθαρά πνευματικό, πού δεν έχει καμία σχέση με ενδοκοσμικές σκέψεις, φεμινιστικού είδους αντιλήψεις και λογικοκρατικές απόψεις. Το θέμα της γυναικείας αδιαθεσίας ή όπως διαφορετικά ονομάζεται το ακάθαρτον αυτής λόγω ρύσεως αίματος ή της εχούσης περίοδο, ή της γυναικός της ευρισκομένης εν αφέδρω, χρειάζεται αφ” ενός μεν θεολογικό λόγο, αφ” ετέρου δε θεολογική σιωπή.

Οφείλουμε να διατυπώσουμε τη θέση της Εκκλησίας, ότι δεν επιτρέπεται η προσέλευση στη Θεία Κοινωνία των γυναικών εκείνων πού βρίσκονται σε «περίοδο». Αναφέρουμε τον 2ο κανόνα του αγίου Διονυσίου, Αρχιεπισκόπου Αλεξανδρείας, ο οποίος ορίζει τα εξής: «Περί δε των εν αφέδρω γυναικών, ει προσήκεν αυτάς ουτω διακειμένας, εις τον οίκον εισιέναι τον Θεού, περιττόν και το πυνθάνεσθαι νομίζω• ουδέ γαρ αυτάς οίμαι πιστάς ούσας και ευλαβείς, τολμήσει οντω διακειμένας ή τη τραπέζη τη αγία προσελθείν, ή του σώματος και του αίματος τον Χριστού προσάψασθαι… εις τα άγια και τα άγια των αγίων, ο μη πάντη καθαρός και ψυχή και σώματι, προσιέναι κωλυθήσεται».

Πολλοί οι πειρασμοί και οι κίνδυνοι για τους νέους σήμερα, Γέροντα. Ανησυχούμε, παρ' όλο που φροντίζουμε να έχουμε τα παιδιά μας μέσα στην Εκκλησία.
- Τα παιδιά που έχουν ποτιστεί από μικρά στην ευσέβεια, μην τα φοβάστε. Και να ξεφύγουν, λίγο, λόγω ηλικίας, λόγω πειρασμών, θα επανέλθουν. Είναι σαν τα κουφώματα που τα περνάμε με το λάδι και δεν τα πιάνει η σαπίλα.
· Από ποια ηλικία πιστεύεις, γέροντα , ότι αρχίζουν τα παιδιά να γίντονται δέκτες και με ποιο τρόπο πρέπει ν ενεργούμε πάνω τους σαν γονείς, χωρίς να υπάρχει κίνδυνος να τα βλάψουμε από τυχόν υπερβολές:
- Πρώτα - πρώτα τα παιδιά αντιγράφουν εμάς και μάλιστα από μωρά. Από εκεί και πέρα θα πρέπει να ενεργούμε επάνω τους όπως στα ρολόγια. Όσο παίρνει το ελατήριό τους, τα κουρδίζουμε γρήγορα. Μετά σιγά - σιγά , προσέχοντας να μη σπάσουμε το ελατήριό τους με το ζόρισμα.
· Πολλές φορές , Γέροντα , τα παιδιά αντιδρούν σε διάφορα θέματα ευσέβειας.

Ο άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος στα πολυπληθή έργα του πολλές φορές κάνει λόγο για τους νέους. Έχει πάρα πολλούς χαρακτηρισμούς που αφορούν τη νεότητα και αναφέρεται συχνά στις διάφορες εκδηλώσεις των νέων. Ας αναφέρουμε γενικές επισημάνσεις του ιερού Χρυσοστόμου για την ηλικία της νεότητος. Λέγει π.χ. πως ο πνευματικός αγώνας είναι πάντοτε ίδιος σε όλες τις ηλικίες. Δεν υπάρχει ηλικία που να μην έχει αγώνα και ιδρώτες και πόνους. Η ένταση του αγώνος όμως είναι διαφορετική σε κάθε ηλικία.

Μπορεί κάποιος να δει νέους να αγωνίζονται με συνέπεια και γέροντες να ζουν μέσα στα πάθη τους∙ «Μη τοίνυν μηδείς προβαλλέσθω μήτε νεότητα μήτε γῆρας εἰς ἀπολογίαν ῥαθυμίας∙ ἐπί καί νῦν πολλοί παρ’ ἡμῖν νέοι τό πνευματικόν τοῦτο πληροῦσι θέατρον, οἱ δέ γεγηρακότες ἐν ἱπποδρομίαις ἀσχημονοῦσι∙ ἕτεροι δ’ αὖ πάλιν γέροντες μετά τῆς πολιᾶς καί τῇ ἀκροάσει κοσμοῦνται, νέοι δε τήν νεότητα διά τῆς θεωρίας τῆς ἐκεῖσε ἀλογωτέραν κατασκευάζουσιν…» (PG 63, 518).