Η Τελετή του Αγίου Φωτός

Εις τα Ιεροσόλυμα το Πάσχα  γίνεται το μεγαλύτερο θαύμα στον  κόσμο από τον Θεάνθρωπον Χριστόν

περίγραπτο και άξιο θαυμασμού γεγονός είναι η τελετή του Αγίου Φωτός. Τα θρησκευτικά συναισθήματα των χριστιανών και ιδιαιτέρως των Ορθοδόξων Ελλήνων φτάνουν στο αποκορύφωμα τους και η «ανεκλάλητη» χαρά που τους δωρίζει ο Κύριος είναι το αποτέλεσμα της ευλαβικής συμμετοχής τους, στην αγία αυτή τελετή. Βρισκόμαστε μπροστά στο μοναδικό γεγονός μέσα στον Κόσμο στο γεγονός της εκπομπής και αναλάμψεως του φωτός από τον Πανάγιο και Ζωοδόχο Τάφο του Σωτήρος. Την ημέρα του Μεγάλου Σαββάτου από τις πρωινές ώρες κανένας τύπος δεν τηρείται ως προς τις διάφορες θέσεις του αγίου ναού της Αναστάσεως. Οι Άμβωνες, τα Δεσποτικά και τα Στασίδια είναι γεμάτα από πιστούς ανεξαρτήτως φύλου. Διά της Ωραίας Πύλης εισέρχεται ο τυχών, εντός δε του Ιερού και γύρω από την Αγία Τράπεζα περιμένουν με εγκαρτέρηση την εμφάνιση του Αγίου Φωτός, άνδρες, γυναίκες και παιδιά κάθε ηλικίας.

Σε πιο παλιά εποχή την ημέρα αυτή, του Αγίου και Μεγάλου Σαββάτου, οι ντόπιοι ορθόδοξοι, σκιρτώντες και αγαλλώμενοι περιτρέχον το Άγιο Κουβούκλιο άλλοτε μεν ψάλοντες το «Κύριε Ελέησον» άλλοτε δε πολυχρονίζοντες τον Πατριάρχη της Αγίας πόλεως Ιερουσαλήμ και άλλοτε απαγγέλοντες στα αραβικά με μεγάλη φωνή στίχους εκδηλώνοντας τη χαρά τους. Το έθιμο αυτό σήμερα για να μην προκαλείται πολύς θόρυβος και ταραχή επιτρέπεται μόνο λίγο πριν από την ώρα της τελετής και κατά τη διάρκεια αυτής. Περί την δωδεκάτην μεσημβρινήν η Αυτού Θειοτάτη Μακαριότης ο Πατριάρχης των Ιεροσολύμων, οι Άγιοι Αρχιερείς μαζί με όλον τον Ιερόν Κλήρον, κατεβαίνουν με μεγάλη Στολή από το Πατριαρχείο, δια της Αναστάσεως και σύμφωνα με την τάξη καταλαμβάνουν τις θέσεις τους στο Άγιο Βήμα του Καθολικού χώρου, ενώ οι καμπάνες ηχούν χαρμόσυνα. Ευθύς αμέσως εκπρόσωποι των Αρμενίων, των Συριάνων και των Κοπτών εισέρχονται εις το Ιερόν Βήμα ασπάζονται την δεξιάν του Πατριάρχου ή του Αρχιερέως που θα τελέσει την τελετήν , για να πάρουν καιρόν, για να μετάσχουν της τελετής του Αγίου Φωτός, σύμφωνα με τους φυλασσομένους ορισμούς του Σουλτάνου που μαρτυρούν την ιδιιοκτητικήν κυριαρχίαν του ελληνικού Έθνους επί του Πανιέρου ναού της Αναστάσεως και του Παναγίου και Ζωοδόχου Τάφου.

ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΟΥ ΠΑΣΧΑ - ΕΣΠΕΡΙΝΟΣ ΤΗΣ ΑΓΑΠΗΣ

ο «Χριστός ανέστη», αγαπητοί μου, είναι η περίληψη αλλά και ή ουσία του χριστιανικού κηρύγματος. Το «Χριστός ανέστη» είναι βράχος ακλόνητος, επάνω στον όποιο είναι κτισμένη ή αγία μας Εκκλησία. Το «Χριστός ανέστη» είναι ό τάφος των άθεων και των απίστων όλων των αιώνων. Το «Χριστός ανέστη» είναι μία αλήθεια ιστορική. Σήμερα βέβαια πολλοί, πού καυχώνται για τις γνώσεις τους, δεν θέλουν ν' ακούσουν περί αναστάσεως του Χριστού τη θεωρούν μύθο. Εν τούτοις είναι αλήθεια Ιστορική και καμιά άλλη ιστορική αλήθεια δεν έχει τόσες αποδείξεις όσες έχει ή ανάσταση του Χριστού. Εάν μπορείς να μέτρησης τις ακτίνες του ηλίου, άλλο τόσο μπορείς να μέτρησης και τις αποδείξεις της Αναστάσεως. «Χριστός ανέστη» φωνάζει ό άγγελος πού κατέβηκε από τον ουρανό για να αναγγείλει το κοσμοσωτήριο μήνυμα. Το φωνάζουν οι μυροφόρες γυναίκες, που ήλθαν όρθρου βαθέως να μυρώσουν το σώμα του Χριστού. Το φωνάζουν οι Απόστολοι Πέτρος και Ιωάννης, που πρώτοι από τους μαθητές έσπευσαν στον τάφο. Το φωνάζει και αυτός ο Θωμάς, που αναγκάστηκε εκ των πραγμάτων να ομόλογηση «Ό Κύριος μου και ό Θεός μου».

Το «Χριστός ανέστη», σαν αστραπή και βροντή, κηρύττει σε ανατολή και δύσι, βορρά και νότο. «Χριστός ανέστη» λένε μυριάδες στόματα. Το λένε προ παντός ποιοι; Οι άγιοι μάρτυρες. Σε εμάς το «Χριστός ανέστη» δεν στοιχίζει τώρα τίποτα είναι μία εορτή, εορτή της κοιλιάς και όχι της καρδιάς, απόδειξη ότι φεύγουμε από την εκκλησία όταν το πρωτοακούσουμε να ψάλετε από τον ιερέα κάθε χρόνο στην ανάσταση. Στην εποχή των μαρτύρων και των κατακομβών αγαπητοί μου αδελφοί, όποιος τολμούσε να πει «Χριστός ανέστη», αυτό του στοίχιζε τη ζωή. Με το «Χριστός ανέστη» σφράγισαν τα χείλη τους μυριάδες μάρτυρες και ομολογητές της πίστεως μας. Όπως συμβαίνει και σήμερα εκεί όπου ή πίστης διώκεται ακόμη και οι αδελφοί μας δεν τολμούν όχι να εορτάσουν αλλά ούτε και το σταυρό τους να κάνουν.

Αναστάσεως ημέρα και λαμπρυνθώμεν τη πανηγύρει

άσχα το τερπνόν΄ Πάσχα Κυρίου Πάσχα΄ Πάσχα πανσεβάσμιον ημίν ανέτειλε. Με αυτούς τους υπέροχους και πανηγυρικούς στίχους ο θεσπέσιος υμνογράφος της Αναστάσεως αναγγέλλει στους πιστούς την έλευση της πλέον λαμπρής και ευφρόσυνης εορτής της Εκκλησίας μας. Σύμπας ο άγιος λαός του Θεού, ο «ευσεβής και φιλόθεος», όπως τον αποκαλεί ο ιερός Χρυσόστομος, «εν ενί στόματι και μια καρδία», με δάκρυα χαράς στα μάτια, υμνεί τον Αναστάντα εκ νεκρών και νικητή του θανάτου, Κύριο Ιησού Χριστό. Με αισθήματα βαθύτατης συγκίνησης και απέραντης αγαλλίασης κατακλύζει τους λαμπροστόλιστους και ολόφωτους ναούς για να εορτάσει τη Θεία Έγερση και να απολαύσει τον ανείπωτο πλούτο της χρηστότητας του Κυρίου. Σπεύδει για να εορτάσει τον πιο σπουδαίο θρίαμβο, την πιο μεγάλη και απερίγραπτη νίκη της ανθρώπινης ιστορίας: Τον θάνατο του θανάτου μας!

Ύστερα από μια μακρά πνευματική και σωματική άσκηση και πορεία, κατά την οποία γίναμε κοινωνοί των σωτηριωδών Παθημάτων του Κυρίου και Λυτρωτή μας Χριστού. Ύστερα από μια οντολογική μετοχή «εις τον θάνατον αυτού» (Ρωμ.6,4) προσερχόμεθα «λαμπαδηφόροι, τω προϊόντι Χριστώ εκ του μνήματος» για να «συνεορτάσωμεν ταις φιλαιόρτοις τάξεσι, Πάσχα Θεού το σωτήριον». Αφήνουμε πια την κατήφεια και την κατάνυξη της αγίας Εβδομάδος των Παθών και σπεύδουμε «αγαλλομένω ποδί» να συμμετάσχουμε της άφατης πασχαλινής πανδαισίας, να λαμπρυνθούμε και να πανηγυρίσουμε, να απολαύσουμε υπερβαλλόντως «του συμποσίου της πίστεως».

Ὅσιος Ἀθανάσιος ὁ Μετεωρίτης (20 Απριλίου)

Ὅσιος Ἀθανάσιος ὁ Μετεωρίτης, κατά κόσμον Ἀνδρόνικος, γεννήθηκε περί τό ἔτος 1302 στήν πόλη τῶν Νέων Πατρῶν ἢ τῆς Νέας Πάτρας, τή σημερινή Ὑπάτη, κοντά στό ὄρος Μολύβιον, ἀπό γονεῖς πού ἀνῆκαν στήν ἀριστοκρατική τάξη: «…γονέων ἐπιφανῶν υἱός καί τῆς πατρίδος αὐτοῦ πολλῶν ὑπερεχόντων».
Ἡ μητέρα του πέθανε κατά τήν ὥρα τοῦ τοκετοῦ καί μετά ἀπό λίγο χρονικό διάστημα ἀναπαύθηκε καί ὁ πατέρας του. Ἔτσι, ὁ μικρός Ἀνδρόνικος ἔχασε καί τούς δύο γονεῖς του σέ πολύ μικρή ἡλικία. Τότε βρῆκε συμπαράσταση, στοργή καί ἀγάπη ἀπό τόν ἀδελφό τοῦ πατέρα του, ὁ ὁποῖος ἀνέλαβε τήν κηδεμονία του, φροντίζοντας γιά ὅλα του τά ἀναγκαῖα καί γιά τήν μάθηση τῶν ἱερῶν γραμμάτων.
Ὅταν τό ἔτος 1319 ἡ Νέα Πάτρα καταλήφθηκε ἀπό τούς Φράγκους, ὁ Ἀνδρόνικος αἰχμαλωτίσθηκε καί μάλιστα, χαριτωμένος καθώς ἦταν στή μορφή, κινδύνευσε νά σταλεῖ στό σπίτι τοῦ κατακτητή Ἀλφόνσου Φαδρίγου σάν ζωντανό λάφυρο. Ὁ Ἀνδρόνικος ὅμως κατάλαβε τίς προθέσεις του καί σώθηκε μέ τήν φυγή. Ἀφοῦ συναντήθηκε μέ τόν ἐξόριστο κηδεμόνα του, ἀπέπλευσαν μαζί καί κατέληξαν στή Θεσσαλονίκη. Μετά ἀπό λίγο καιρό πέθανε ὁ θεῖος του, ἄρρωστος ἀπό βαριά ἀρθρίτιδα, στή μονή τοῦ Ἀκαπνίου στή Θεσσαλονίκη. Ἔτσι ὁ νεαρός Ἀνδρόνικος, τό ἔτος 1319 (σέ ἡλικία 16 – 17 ἐτῶν), ἔμεινε γιά τρίτη φορά ὀρφανός χωρίς κανέναν προστάτη καί, προκειμένου νά ἐξοικονομήσει τά ἀναγκαῖα γιά τή διαβίωσή του, προσελήφθη στήν ὑπηρεσία ἑνός γραμματέως βασιλικῶν ὁρισμῶν στή Θεσσαλονίκη.

Ὅσιος Ἰωάσαφ ὁ Μετεωρίτης (20 Απριλίου)

εύτερος κτίτορας τῆς μονῆς τοῦ Μεγάλου Μετεώρου καί διάδοχος τοῦ Ὁσίου Ἀθανασίου ὑπῆρξε ὁ «Ἰωάννης Οὔρεσης Παλαιολόγος, ὁ διά τοῦ θείου καί ἀγγελικοῦ σχήματος ἐπικληθείς Ἰωάσαφ μοναχός». Δυστυχῶς δέν βρέθηκε βιογραφία τοῦ Ἁγίου Ἰωάσαφ τοῦ Μετεωρίτου καί ὅλες τίς πληροφορίες πού ἔχουμε γι’ αὐτόν τίς ἀντλοῦμε ἀπό τήν βιογραφία τοῦ Ὁσίου Ἀθανασίου καί ἀπό διάφορα ἐπίσημα ἔγγραφα.
Ὁ Ἰωάννης – Ἰωάσαφ ὁ Μετεωρίτης ἦταν υἱός τοῦ Ἑλληνοσέρβου βασιλέως Ἠπείρου καί Μεγάλης Βλαχίας, δηλαδή Θεσσαλίας, μέ ἕδρα τά Τρίκαλα, Συμεών Οὔρεση Παλαιολόγου (1359 – 1370). Ἡ μητέρα του Θωμαΐς, ἦταν θυγατέρα τοῦ δεσπότου τῆς Ἠπείρου Ἰωάννου Β’ Ὀρσίνη (1323 – 1335) καί ἀδελφή τοῦ μετέπειτα δεσπότου τῆς Ἠπείρου Νικηφόρου Β’ Ὀρσίνη.
Ὁ Ἰωάννης γεννήθηκε κατά τό 1349 – 1350. Ἀπό τή μητέρα του συγγένευε μέ τή βυζαντινή αὐτοκρατορική οἰκογένεια τῶν Παλαιολόγων, ἐκ τῶν ὁποίων διατήρησε τό ἐπώνυμο. Ἡ γιαγιά του, ἡ Μαρία Παλαιολογίνα, δισέγγονη τοῦ βυζαντινοῦ αὐτοκράτορος Μιχαήλ Η’ Παλαιολόγου (1259 – 1282) ἀπό τόν πατέρα της Ἰωάννη Παλαιολόγο καί ἐγγονή ἀπό τήν μητέρα της Εἰρήνη, τοῦ ὑψηλοῦ ἀξιωματούχου Θεοδώρου Μετοχίτη, κτίτορος τῆς περιώνυμης μονῆς τῆς Χώρας στήν Κωνσταντινούπολη, εἶχε νυμφευθεῖ τόν παππού τοῦ Ἰωάννου – Ἰωάσαφ, τόν Σέρβο βασιλέα Στέφανο Γ’ Οὔρεση (1321 – 1331). Ἀκόμη ὁ Ἰωάννης εἶχε καί ἕνα νεότερο ἑτεροθαλή ἀδελφό, τόν Στέφανο καί μία ἀδελφή, τή Μαρία Ἀγγελίνα Κομνηνή Δούκαινα Παλαιολογίνα, νυμφευμένη μέ τόν δεσπότη τῶν Ἰωαννίνων Θωμᾶ Πρελιούμποβιτς.

Ἅγιος Ἀναστάσιος ὁ Σιναΐτης Ἐπίσκοπος Ἀντιοχείας (20 Απριλίου)

Ἅγιος Ἀναστάσιος ἀσκήτεψε στό ὄρος Σινᾶ περί τίς ἀρχές τοῦ 6ου αἰῶνος μ.Χ., γι’ αὐτό καί ἀποκαλεῖται Σιναΐτης. Ἀπό τό Σινᾶ μετέβη στήν Ἀντιόχεια, ὅπου ἔγινε ἀποκρισάριος τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἀλεξανδρείας. Ὅταν πέθανε ὁ Ἐπίσκοπος Ἀντιοχείας Δόμνος Γ’ (546 – 561 μ.Χ.), κλήθηκε ἀπό τόν κλῆρο καί τόν λαό σέ διαδοχή αὐτοῦ. Ὁ αὐτοκράτορας Ἰουστίνος (565 – 576 μ.Χ.), μέ τήν πρόφαση ὅτι ὁ Ἅγιος κατασπατάλησε τήν ἐκκλησιαστική περιουσία, τό ἐξόρισε τό ἔτος 571 μ.Χ. στά Ἱεροσόλυμα. Ἐκεῖ ὁ Ἅγιος παρέμεινε μελετώντας καί συγγράφοντας μέχρι τό ἔτος 593 μ.Χ., ὁπότε καί ἐπανῆλθε στό θρόνο του καί κοιμήθηκε κατά τό ἔτος 599 μ.Χ. Περί τοῦ τέλους αὐτοῦ, τό ὁποῖο οἱ Συναξαριστές ἀναφέρουν ὡς μαρτυρικό, δέν ἔχουμε θετικές πληροφορίες.

Πηγή: http://vatopaidi.wordpress.com

Ἅγιοι Ἀκίνδυνος, Ἀντωνίνος, Βίκτωρ, Ζήνωνος, Ζωτικός, Θεωνᾶς, Καισάριος, Σεβηριανὸς καὶ Χριστόφορος οἱ Μάρτυρες (20 Απριλίου)

ἱ Ἅγιοι Μάρτυρες Βίκτωρ, Ζωτικός, Ζήνων, Ἀκίνδυνος, Καισάριος, Σεβηριανός, Χριστόφορος, Θεωνᾶς καί Ἀντωνίνος ὑπέστησαν μαρτυρικό θάνατο κατά τούς χρόνους τοῦ αὐτοκράτορος Διοκλητιανοῦ (284 – 305 μ.Χ..). Ὅλους αὐτούς τούς διαπρεπεῖς ἀθλητές τῆς χριστιανικῆς πίστεως τούς ἔδωσε στόν Χριστό ὁ Μεγαλομάρτυς Γεώργιος μέ τό τροπαιοφόρο μαρτύριό του. Καί οἱ μέν Βίκτωρ, Ἀκίδυνος, Ζωτικός, Ζήνων καί Σεβηριανός, πού ἦταν εἰδωλολάτρες ἰδιῶτες, αἰσθάνθηκαν μέσα τους στό χριστιανικό φῶς, ὅταν εἶδαν τόν Ἅγιο Γεώργιο ἀβλαβή ἐπάνω στόν περιστρεφόμενο τροχό. Τότε μέ μία φωνή καί οἱ πέντε κήρυξαν Χριστιανούς τούς ἑαυτούς τους. Ὁ εἰδωλολάτρης ἄρχοντας, πού, πρίν τή δήλωση αὐτή, ἦταν ἤδη ἐξοργισμένος ἀπό τούς θριάμβους τοῦ Μεγαλομάρτυρος Γεωργίου, ἐξεμάνη. Ἀμέσως λοιπόν τούς ἀποκεφάλισε.
Ὁ δέ Χριστόφορος, ὁ Θεωνᾶς, ὁ Καισάριος καί ὁ Ἀντωνίνος ἦταν ἀπό τούς δορυφόρους τοῦ βασιλέως καί παρακολουθοῦσαν μέ κατάπληξη καί θαυμασμό ὅσα θαυμάσια ἐκδηλώθηκαν ἀπό τό μαρτύριο τοῦ Ἁγίου Γεωργίου. Καί οἱ τέσσερις ἦταν ἐνάρετοι καί τίμιοι ἄνδρες, καί ἀκολουθοῦσαν τό νόμο τῆς συνειδήσεως. Γι’ αὐτό καί βρῆκαν χάρη κοντά στόν Θεό. Ὅσα εἶχαν ἀκούσει προηγουμένως γιά τούς Χριστιανούς, δηλαδή γιά τήν δύναμη τῆς πίστεώς τους καί τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ πού τούς ἐνισχύει, παρουσιάζονταν ἤδη ἐνώπιόν τους. Καί ἡ πίστη ἐκείνη ἔκανε τό θαῦμα της καί στίς δικές τους ψυχές. Ἡ θεότητα τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ ἀποκαλυπτόταν μπροστά στά μάτια τους. Τά νέφη τῆς εἰδωλολατρίας τους διασκορπίζονταν ἀπό μπροστά τους, καί ἦλθε ἡ στιγμή, κατά τήν ὁποία ἡ χριστιανική φλόγα ἀνεφλέγη ἐντός τους καί σέ περίσταση πάνδημη προέβησαν σέ ὁμολογία τοῦ Χριστοῦ. Τότε τούς συνέλαβαν καί κατεβλήθησαν πολλές προσπάθειες γιά νά ἀνακαλέσουν τίς ὁμολογίες τους. Ἀρνήθηκαν ὅμως ἐπανειλημμένως καί ὁριστικά. Τότε διατάχθηκε ὁ θάνατός τους. Ἔσκισαν τά πλευρά τους καί τοποθέτησαν ἀναμένες λαμπάδες στίς ἀνοιχτές πληγές. Οἱ ἡρωικοί ὁμολογητές ὅμως ἔμεναν μέ σταθερή τή γνώμη. Τά ἀξιώματα τούς φαίνονταν ὄχι πλέον μάταια ἀλλά ἄτιμα, καθώς προέρχονταν ἀπό ἄρχοντες διῶκτες τῆς ἀληθινῆς πίστεως. Καί τό νά πεθάνουν γιά τόν Χριστό, προσδοκώντας ἀνάσταση νεκρῶν, ἦταν γι’ αὐτούς ἡ ἀνατολή τῆς πιό χαρούμενης καί τῆς πιό λαμπρῆς ζωῆς. Τέλος τούς ἔριξαν στή φωτιά καί μέσα στίς φλόγες της κοσμήθηκαν μέ ἀμάραντα μαρτυρικά στέφανα. Ἦταν τό ἔτος 303 μ.Χ.